Voor energie besparen ga je naar… de Bespaarbieb

Makkelijk energie besparen

Energie besparen: goed voor het milieu én voor je portemonnee. Het is bovendien helemaal niet zo ingewikkeld, je moet alleen wel weten hóe. Ziedaar de gedachte achter de Bespaarbieb. De Bespaarbieb is een initiatief van de Utrechtse energieambassadeurs. Inwoners van Utrecht kunnen er terecht voor advies over isoleren, zonnepanelen en warmtepompen. Ook zijn er allerlei energiebesparende artikelen te leen.

Bibliotheek aan de Oudegracht

Op zaterdagmiddag 30 november is het een gekkenhuis in de binnenstad van Utrecht. De sporen van Black Friday nauwelijks gewist, de laatste Sinterklaas-aankoopjes worden nog even snel ingeslagen. In de bibliotheek aan de Oudegracht is het ondertussen business as usual. Het is er een komen en gaan van jong en oud, de PC’s op de eerste verdieping zijn zo goed als allemaal bezet. Ook in de koffiehoek, waar een grote tafel voor de Bespaarbieb staat gereserveerd, heerst een aangename drukte. Terwijl men buiten op straat zich overgeeft aan spendeerzucht, ligt de nadruk hier juist op het besparen: van elektriciteit, gas en water. En daarmee ook geld. 

Energiebesparende artikelen

Op de grote ronde tafel liggen allerlei spullen uitgestald, waarmee bewoners hun woning energiezuiniger kunnen maken. Van led-lampjes, isolatiemateriaal en waterbesparende douchekoppen tot en met meer geavanceerde gadgets, die wel iets meer tekst en uitleg behoeven. Neem nu zo’n zon-instralingsschijf. ‘Daarmee kun je, gegeven de hoek en de oriëntatie van je zonnepanelen, de opbrengst  bepalen’, legt Ad uit. ‘Of wat dacht je van een radiator ventilator. Daarmee kun je de warmte van je radiator door de ruimte verspreiden, waardoor je meer rendement uit je CV kunt halen.’

Een echt handige tool vindt Ad de energiemeter. ‘Het is een soort tussenstuk tussen het stopcontact en elektrische apparaten. Een wasmachine bijvoorbeeld, of een koffiezetapparaat. Door die op de energiemeter aan te sluiten kun je direct aflezen hoeveel stroom door dat apparaat heen gaat. Het zal je nog verbazen hoeveel stroom zoiets simpels als een televisie verbruikt. Zelf heb ik een kleine beeldbuis van 44 cm breedte, die verbruikt al zo’n 80 Watt. En dan kom je in een nieuwbouwwoning waarvan de bewoner zegt: ik heb een A-label televisie. Maar dan wel eentje met een bioscoopformaat van 2 meter breed. Mensen staan daar vaak helemaal niet bij stil, maar zo’n apparaat verbruikt wel zo’n 150 watt. Bijna het dubbele dus! Dat kan je op jaarbasis wel een paar tientjes schelen. Het is goed om daar bewust van te zijn. Zo gebruik ik hem thuis wel eens om te kijken wat mijn computer verbruikt, waar ik nogal eens achter zit.’ 

‘Wat ik nou een leuk ding vind? Die CV inregel-kit’, vult Rianne aan. ’Daarmee kun je per radiator bekijken hoe snel het water er doorheen stroomt. Het komt namelijk voor dat het water veel te snel door één radiator stroomt, en krijgen de andere er te weinig. Door die radiator wat af te knijpen, wordt het water beter over de radiatoren verdeeld. Waardoor niet alleen je huis beter wordt verwarmd, maar ook je CV-ketel er beter van gaat functioneren.’

Infrarood thermometer

Ondertussen druppelen de eerste bezoekers binnen. Zo ook een man van eind zestig. Hij komt de infrarood thermometer terugbrengen. Het is al de tweede keer dat hij die heeft geleend, legt hij uit terwijl Ad de administratie bijwerkt. ‘Ik woon in een huis uit de jaren dertig. Dat zijn qua isolatie verschrikkelijke huizen. Ik heb de vloer in de woonkamer al een hele tijd geleden, in de jaren ’80, geïsoleerd door een dikke laag steenwol in de kruipruimte aan te brengen. Het bevestigingsmateriaal was toen alleen niet zo goed als nu, waardoor er veel warmte verloren ging. Om erachter te komen waar dat warmteverlies precies zat heb ik een tijdje geleden de warmtecamera geleend. Nadat ik een extra laag bubbeltjesfolie had aangebracht over de steenwol wilde ik weten wat dat voor effect heeft gehad. Het bleek op sommige plekken één tot zelfs twee graden te schelen!’

Laagdrempelig

Twee weken later staan energie-ambassadeurs Bouke en Louis bezoekers van de Bespaarbieb te woord. Locatie is deze keer buurthuis de Musketon in Lunetten, waar eens in de maand op de zaterdag het Repair Café wordt gehouden. Mensen kunnen er hun kapotte spullen door deskundige vrijwilligers laten repareren, terwijl ze ondertussen een praatje maken met andere buurtbewoners. Een laagdrempelig event waar de Bespaarbieb prima bij past, vond initiatiefnemer Bouke. Zelf woont hij, net als Louis, in de wijk. ‘Dat maakt contact maken met de bezoekers net iets makkelijker dan bij de Bibliotheek aan de Oudegracht. We hebben daardoor ook bezoekers die vaker terugkomen, zoals een oudere man, die iedere keer langskomt met een oud elektrisch apparaat waarvan hij wil weten hoeveel stroom die gebruikt. Maar de meeste mensen komen wel voor het Repair Café. En omdat ze er toch al zijn, komen ze ook even bij ons kijken.’

Isoleren

Zo ook het jonge stel met een peuter op schoot. Ze zijn hier om een kapotte broodmachine en een grill te laten repareren. Daarnaast willen zij echter ook advies over hoe ze hun eengezinswoning duurzamer zouden kunnen maken. Vloerverwarming hadden de vorige bewoners al aangebracht. Beneden in de woonkamer krijgen ze de boel lekker warm, maar boven blijft het vaak koud. Wat je daar aan zou kunnen doen? Het dak isoleren is raadzaam. ‘En als het even kan, ook de gevel. De ruiten zou je optimaliter moeten vervangen door HR+++ glas. Is nog een stuk veiliger ook. Zelfs als je ertegenaan schopt, gaat dat niet stuk.’ 

Radiatorfolie

Zonnepanelen hebben ze al. Of een warmtepomp een goed idee is, wil de man weten. ‘Als je er het geld voor hebt, zou je het kunnen overwegen’, zegt Louis. ‘Maar het is misschien beter om daar nog even mee wachten, totdat duidelijk is wat er op gemeentelijk niveau gaat gebeuren. Of er een warmtenet in de wijk komt bijvoorbeeld. Een goed alternatief zijn trouwens infraroodpanelen. Ik heb ze zelf ook thuis. Ze zijn een heel stuk goedkoper dan een warmtepomp.’

In de tussentijd raden Bouke en Louis aan om radiatorfolie aan te schaffen: ‘Door die achter je radiator te bevestigen zorg je ervoor dat de warmte niet naar de buitenmuur wordt gestraald maar naar de kamer. Je kan het gewoon bij TonZon bestellen. En het is supergoedkoop: het kost maar een paar euro.’

Hoge energierekening

Geld – naast het milieu – is voor de meeste bezoekers van de Bespaarbieb een belangrijk argument om met het verduurzamen van hun woning aan de slag te gaan, zeker hier bij het Repair Café. Zo komt even later een Surinaamse man van in de zestig aanschuiven. Ook hij kwam er aanvankelijk om zijn kapotte computer te laten maken, maar toen zag hij het bord van de Bespaarbieb hangen. Kwam dat even goed uit. Want bij een bezoek van zijn energiemaatschappij kreeg hij onlangs te horen dat zijn maandelijkse energierekening à 85 euro in de maand wel aan de hoge kant was. Of Bouke en Louis daarom misschien tips voor hem hebben voor hoe hij op de energierekening van zijn huurwoning zou kunnen bezuinigen.

Geld besparen

‘Ik zou beginnen met led-lampen’, adviseert Louis. ‘Daarmee kun je wel zo’n 20 procent op je verlichting besparen.’ Een waterbesparende douchekop is wellicht ook een goed idee, oppert Bouke. Bij een gemiddelde Nederlander, die elke dag onder de douche gaat, maakt dat al gauw zo’n zes liter warm water verschil per minuut. ‘Dat scheelt al gauw een paar euro per maand. Ik denk dat je de aanschafkosten in zo’n twee maanden tijd uit hebt.’ 
‘U kunt hem wel een maandje lenen’, benadrukt Bouke. ‘Dat kost u helemaal niets. En als het niet bevalt, kunt u hem gewoon terugbrengen. Bevalt het wel, dan kunt u er vervolgens zelf eentje aanschaffen. Het kan via internet worden besteld. Maar u kunt het gewoon bij ons kopen. Het voordeel daarvan is: wij hoeven er niet aan te verdienen.’ 

Met zulke simpele dingen kun je volgens Bouke een hoop geld besparen. ‘Als we van die 85 euro die u nu betaalt er twee tientjes van af kunnen krijgen, zou dat heel mooi zijn.’