“Pap, jullie generatie heeft voor een gat in de ozonlaag gezorgd. Dus wat gaan jullie daaraan doen? Je huis verduurzamen? Meten is weten!”
Reken je Rijk
Van je kinderen moet je het maar hebben. Aangestoken door zijn bevlogen puberdochter ging Peter Pothoven, eigenaar van een jaren ’60 eengezinswoning in De Meern, op zoek naar oplossingen voor het verduurzamen van zijn huis. Daarvoor kwam hij terecht bij de Energie-U-cursus ‘Reken je Rijk’ om het energieverbruik van zijn huishouden in kaart te brengen. Met een verrassend resultaat tot gevolg.
Op een zonnige namiddag in een uitzonderlijk warme oktobermaand, zittend op het terras in de lommerrijke tuin is het moeilijk voor te stellen, maar volgens Peter Pothoven kan het in zijn huis in de wintermaanden behoorlijk onaangenaam zijn. De jaren ‘60 hoekwoning in de oude dorpskern van De Meern, waar hij sinds 2000 met zijn vrouw en drie kinderen woont, voelt dan koud en tochtig aan, met name in de aangebouwde serre en in de open keuken waar de eettafel staat. ‘Als we daar met zijn allen zitten, voel je de tocht echt langs je heen trekken’, vertelt Peter.
De beschutte, weelderige tuin, omringd door hoge bomen, geeft het huis een bijna landelijke uitstraling, net als de konijnenhokken en rondscharrelende kippen. Achterin de tuin doet de voormalige garage nu dienst als kantoor voor Peters echtgenote Elly, een remedial teacher met een praktijk aan huis. Het eengezinshuis, gebouwd in 1961, was volgens Peter één van de eerste in een blok van vier dat destijds werd gebouwd in het voormalige polderlandschap. ‘De oudere dame van in de tachtig, van wie we het huis hebben gekocht, kon zich nog herinneren dat ze uitkeek over de weilanden.’
Ozonlaag
Groen is de omgeving nog steeds. Maar het hoekhuis met een – zeker voor Utrechtse begrippen – enorme tuin van 350 m2 heeft behalve zijn voordelen ook zo zijn nadelen. Het huis heeft relatief weinig woonoppervlak en een lage zolderruimte met een nok, evenals allerlei hoeken met bijbehorende gaten en kieren. Zo’n huis verduurzamen is dan ook geen sinecure. Maar eerlijk is eerlijk, het was Peters oudste, inmiddels uit-wonende dochter, die hem op het idee bracht om daar iets aan te doen. ‘Op een dag, toen zij een jaar of 16 was, kwam zij uit school en zei: ‘Pap, jullie generatie heeft voor een gat in de ozonlaag gezorgd. Dus wat gaan jullie daaraan doen?
Mijn dochter had zo haar eigen ideeën. Zij was ook al vegetariër vanaf haar elfde. Wij waren ooit op vakantie in België toen ze de hertjes, die ze in het bos over een beekje had zien springen, even later in de laadbak van de jeep zag liggen, afgeschoten door jagers. Die avond hoefde zij geen worstje bij het avondeten, en vanaf dat moment wilde ze ook nooit meer vlees eten. En hoewel wij binnen de opvoeding best veel aandacht aan natuur en milieu besteedden, over de schade die wij aanrichten aan de aarde had ze natuurlijk wel een punt.’
Zoektocht
‘Zodoende ben ik toen op zoek gegaan naar maatregelen om ons huis te verduurzamen en daarmee ook onze energierekening omlaag te brengen. Zo kwam ik ook bij Energie-U terecht. Uit een eerste adviesgesprek dat ik met een energie-ambassadeur had kwamen al een aantal dingen naar voren. Zo hebben wij een uitbouw met een schuifpui, waarlangs de warmte eruit vliegt. Zo bleek helaas ook al snel dat wij, door de ligging van het huis – voornamelijk gericht op het zuiden én omzoomd door bomen die niet gekapt kunnen worden, zonnepanelen niet renderend kunnen zijn. Die energie-ambassadeur heeft namelijk berekend dat wij te maken zouden hebben met een terugverdientijd van 27 tot 32 jaar.
Na dat gesprek hebben wij ook al een aantal dingen aangepakt, zoals het aanpassen van de douchekop en het aanbrengen van vloerisolatie.‘
Verrassende uitkomst
‘Toen ik van de cursus ‘Reken je Rijk’ hoorde die door Energie-U wordt aangeboden, dacht ik: dat lijkt me handig, dat ga ik ook doen. Binnen die cursus leer je, verspreid over drie avonden, wat het energiehuishouden van je huis is, en hoe je dat kunt berekenen. Het begint met je huis heel nauwkeurig op te meten. Dat was in mijn geval met al die rare hoeken en nokken nog een aardige klus, ook omdat je bij zo’n huis uit de jaren ’60 helemaal niet weet wat er bijvoorbeeld aan isolatiemateriaal is gebruikt. Ook zijn er geen bouwtekeningen bewaard gebleven. Dat ligt voor die goed geïsoleerde nieuwbouwhuizen in Leidsche Rijn met van die dikke betonnen muren en waarvan alle gegevens en afmetingen bekend zijn, een heel stuk makkelijker.
Je voert vervolgens al die gegevens, zoals de afmetingen van je huis, zoals raamoppervlak en muren, maar ook de gebruikte materialen in in een speciale rekentool, en daar rolt uiteindelijk een persoonlijk energie-inzicht uit, helemaal toegespitst op jouw huis en woon- en leefomstandigheden. En ik kan je vertellen, de uitkomst vond ik echt frappant!’
Met drie pubers in huis, die muziek aan het downloaden, Netflix-series aan het bekijken en hun iPhones en iPads aan het opladen zijn, terwijl ze vergeten soms de verlichting uit te doen, dacht ik dat elektriciteit wel de grootste energieslurper zou zijn. Maar dat bleek helemaal niet te kloppen!’
Bewustwording
‘Uit die berekeningen kwam naar voren dat warm water de echte boosdoener was. Dat heb je met drie pubers in huis die rustig een kwartier onder de douche staan. Maar dat douchen kost je al gauw zo’n euro of 40 extra per maand! We hebben naast een waterbesparende douchekop ook nieuwe doucheregels ingevoerd.
Op de tweede plaats kwam warmte. De kinderen vinden een warm huis wel zo gezellig. Ze draaien de verwarming soms open tot wel 22 graden in plaats van gewoon een warme trui aan te trekken of onder een dekentje op de bank te kruipen.
Elektriciteit kwam dus pas op de derde plaats. Zo’n cursus geeft belangrijke inzichten en een stukje bewustwording. Waar je vervolgens mee aan de slag kunt.’
Isoleren en energiebesparing
‘Omdat zonnepanelen in ons geval dus helaas geen uitkomst boden en we een warmtepomp in ons huis ook niet echt kwijt kunnen, zijn wij vooralsnog bezig met energiebesparing. Zo hebben wij een tijdje geleden vloerisolatie in de woonkamer aangebracht, dat scheelt echt een hoop. Had ik vroeger met dikke sloffen aan altijd nog koude voeten, sinds wij de vloer hebben geïsoleerd loop ik er gewoon op mijn sokken rond.
Wij hadden al dubbel glas in de ramen in de serre en in de woonkamer. Waarschijnlijk gaan wij dat in de nabije toekomst nog vervangen door HR++glas. In ieder geval gaan wij binnenkort muren in de woonkamer beter isoleren met spouwmuur isolatie, vanwege het comfort, maar ook omdat wij daar flink wat energie mee kunnen besparen. Een terugverdientijd van vijf tot zes jaar moet mogelijk zijn. Van tevoren een warmtescan laten maken waar de warmtelek precies zit? Dat is zeker een goed idee, ik was dat zelf ook al van plan. Kan dat ook via Energie-U? Dat is mooi, dat wist ik nog niet!’
Cursus of warmtescan?
Wil jij ook weten wat je aan energie verbruikt en wat je daaraan zou kunnen doen? Geef je dan op voor de cursus ‘Reken je Rijk’. Een warmtescan van je woning laten maken kan natuurlijk ook. Interesse in een warmtescan? Meld je dan hier aan.
Tekst en foto’s: Erzsó Alföldy