Lees hier het verslag van de tweede Utrechtse EnergieMatch die op zaterdag 3 februari 2018 plaatsvond bij ANNE in Utrecht. Er waren maar liefst 22 pitchers die het podium betraden voor een volle zaal.
Utrechtse EnergieMatch 2018
Zaterdagmiddag 3 februari 2018. Terwijl half Nederland langs het voetbalveld staat of in de weer is met de wekelijkse boodschappen, stroomt bij ANNE, de ontmoetingsplaats voor energieminnende Utrechters, de zaal vol. Op deze locatie, waar sinds kort ook Energie-U vaak is te vinden, organiseert Energie-U voor de tweede keer de Utrechtse EnergieMatch. Met als doel om initiatieven voor de Utrechtse energietransitie onder de aandacht te brengen, om initiatieven en mensen aan elkaar te verbinden, ervaringen te delen en steun voor elkaars projecten te vinden.
Energietransitie versnellen
Hoewel het pas de tweede keer is dat deze Utrechtse EnergieMatch wordt georganiseerd, heeft de formule ondertussen haar vruchten afgeworpen. Zo staan er dit jaar maar liefst 22 pitches op het programma. Iedere pitch mag maximaal twee minuten duren, inclusief korte uitleg over het project en de hulpvraag. Want dat is waar het bij de EnergieMatch uiteindelijk om gaat: aanhaken op elkaars initiatieven om de energietransitie in Utrecht te versnellen. De hulpvraag kan variëren van simpelweg met de initiatiefnemers meedenken en toegang tot elkaars netwerken tot inhoudelijke kennis zoals technische knowhow, hulp bij de communicatie of community building. Het publiek is divers. Mannen en vrouwen uit alle mogelijke wijken in Utrecht en omgeving, inclusief Overvecht, Vleuten, De Meern en Rijnenburg, van jong tot oud, leden en (nog) niet-leden, met en zonder zonnepanelen op het dak, al dan niet in het bezit van een warmtepomp of zelfs energieneutraal. Kan iemand in de zaal bij een van de gepresenteerde initiatieven hulp bieden, dan kan hij/zij dit kenbaar maken door een hand op te steken. Na afloop van de pitchronde weten partijen elkaar onder het genot van een hapje en een drankje te vinden.
Projecten
Niet alleen het publiek, maar ook de gepresenteerde projecten hebben een divers karakter. Zo is er een initiatief om, in aanloop naar de komende gemeenteraadsverkiezingen, de Utrechtse partijprogramma’s door te lichten op hun duurzaamheidsgehalte en een buurtinitiatief om de voormalige gevangenis aan het Wolvenplein om te bouwen tot een klimaatneutraal woon-, werk- en recreatieterrein. En ga zo maar door: voortzetting van de Energy Challenges, waarbij middelbare scholieren meewerken aan het energiezuinig maken van hun schoolgebouw, mogelijkheden om als VvE het gezamenlijke dak vol te leggen met zonnepanelen, voortzetting van Utrechtse Buurtstroom-projecten, een cursus vol bruikbare tips om je huis te verduurzamen en een presentatie van YES-DC (Young Energy Specialists), een vereniging van 200 jonge energieprofessionals. Bij laatste gaat het overigens niet zozeer om een hulpvraag maar om hun aanbod: up-to-date inhoudelijke kennis en ervaring waar de stad gebruik van kan maken.
Gasloos
Uiteraard komen er ook actuele thema’s langs. Zo staat buurtbewoner Arjen Bezemer uit de Klopvaartbuurt te pitchen. De Klopvaartbuurt maakt onderdeel uit van Overvecht-Noord, het stadsdeel dat momenteel op de nominatie staat om de eerste bestaande aardgasloze wijk in Utrecht te worden. Welke geschikte alternatieven zijn er voor de aanschaf van een warmtepomp, die voor de gemiddelde huiseigenaar in Bezemers buurt financieel niet of nauwelijks zijn op te brengen? Bezemer heeft inmiddels een lijntje lopen naar het Gerrit Rietveld College, de middelbare school van zijn zoon, waar leerlingen van het Technasium, begeleid door hun docenten, kleinschalige onderzoeken in opdracht uitvoeren. Maar andere ideeën zijn meer dan welkom. Wellicht kan het netwerk van jonge energieprofessionals YES bruikbare adviezen geven? Het contact is op deze EnergieMatch zo gelegd.
Gedragsverandering
Energietransitie vraagt echter om meer dan technologie alleen. Minder vlees eten, je vlieguren terugdringen, de verwarming een graadje lager en niet alleen op Warme Truiendag, korter douchen: allerlei zaken die vragen om gedragsverandering. De meeste mensen zien de gevolgen van klimaatverandering in Nederland ondertussen wel onder de ogen. Maar wat kun je als consument nu allemaal doen om je leven zo klimaatneutraal in te richten? Zonder al te hoge, onhaalbare doelen na te streven? In het kader van het landelijke initiatief ‘Klimaatgesprekken’ gaan burgers met elkaar in gesprek over manieren om effectief met hun duurzaamheidsdoelen om te gaan. Anneke Wensing is zelf coach bij de Klimaatgesprekken en begeleidt zulke gesprekken met buurtbewoners in Utrecht. Zij is hier om nieuwe coaches te werven. Wie volgt?
Zichtbaarheid
Leidsche Rijn-bewoner Joost Brinkman, zelf werkzaam in de energietransitie, heeft niet alleen zijn eigen huis energieneutraal gemaakt, ook is hij initiatiefnemer van Zonnig Leidsche Rijn. Maar vandaag staat hij op de EnergieMatch om ondersteuning te vragen bij het verduurzamen van de lokale brouwerij Maximus. Gesitueerd in Leidsche Rijn en met een bierproeverij annex café een ontmoetingsplaats voor een dwarsdoorsnede van locals. Joost ziet het al helemaal voor zich. Heeft brouwerij-café Maximus straks niet alleen een gebouw dat aan alle duurzaamheidseisen voldoet, maar wellicht ook bierglazen en bierviltjes met de opdruk: ‘lokaal én duurzaam gebrouwen in Leidsche Rijn’. Maximaal duurzaam naast maximaal genot? Met een beetje hulp van gelijkgestemden in de zaal moet dat wel lukken.
Duurzaam monument
Heb je het over zichtbaarheid in Utrecht, dan heb je het al gauw over de Dom. Toren en kerk. Niet voor niets heet Utrecht de Domstad. Maar behalve een iconisch gebouw en goed voor een kleine half miljoen bezoekers per jaar is de middeleeuwse Domkerk een lastig te verduurzamen monumentaal pand met dikke, broze muren. Het is dan ook geen geringe opgave om de verlichting af te stemmen op de eisen van alle hedendaagse toepassingen: van kerkdiensten tot klassieke concerten, lezingen, modeshows door eindexamenleerlingen van de HKU en de jaarlijkse Diesviering van de universiteit. Evenementen waarbij licht bijdraagt aan de juiste sfeer. De koster van de Domkerk, Wiebe Kloosterman vertelt over het grootscheepse LED-project, bedoeld om de verlichting in de kerk te verduurzamen. Het is een heuse tour de force gebleken. ‘Zo moest de bekabeling worden weggewerkt achter een zandkleurige bedekking. Daarnaast is een switchsysteem ingebouwd, zodat je bepaalde ruimtes kan uitlichten of het licht kan aanpassen aan de sfeer.’ Als alles meezit is het project over een maand of drie afgerond. Wiebe: ‘Er is bewust voor gekozen om de werkzaamheden in de winterperiode te laten plaatsvinden, zodat we in het voorjaar klaar zijn als allerlei grote evenementen op de agenda staan. Het project heeft al bij al wel anderhalf jaar in beslag genomen. Het is dan ook een uniek project, niet alleen in Utrecht maar zelfs landelijk. Terwijl alles juist zo is uitgevoerd dat je er als bezoeker niets van merkt.’
Blik vooruit
Als afsluiter van de pitches op de EnergieMatch worden een aantal van de gepresenteerde initiatieven, waaronder het gasloos maken van de Klopvaartbuurt en uitbreiding van de Klimaatgesprekken, ‘ingeblikt’. Briefjes met de projectnaam met de hulpvraag worden letterlijk in blikken opgeborgen en verzegeld om pas over een paar maanden weer geopend te worden. Dan zal gekeken worden wat er in de tussentijd van alle mooie plannen is terechtgekomen. De energietransitie is immers een ongoing process. Met een zaal vol enthousiaste Utrechters op een dag als vandaag brengt Energie-U in ieder geval wederom leven in de brouwerij.
Tekst: Erzsó Alföldy