Op donderdagavond 24 maart vond in de commissie Stad & Ruimte van de Gemeenteraad een debat plaats over de verwarming van Utrechtse woningen. Preciezer: over de stadsverwarming. Dit als vervolg op de Raadsinformatieavond van 10 maart over dit onderwerp. Beide vergaderingen duurden uren langer dan de 1,5 uur die ervoor gepland stond. De eerste helft van de commissievergadering gaf een tam debatje tussen Raadsleden onderling. De tweede helft bracht meer vuur: maar liefst drie wethouders deden er ook aan mee. Het eindigde met de belofte van een verlenging, voorzien van de dreiging van strafschoppen die in de vorm van moties in de achterzakken van onze volksvertegenwoordigers komen te zitten.
Op donderdagavond 24 maart vond in de commissie Stad & Ruimte van de Gemeenteraad een debat plaats over de verwarming van Utrechtse woningen. Preciezer: over de stadsverwarming. Dit als vervolg op de Raadsinformatieavond van 10 maart over dit onderwerp. Beide vergaderingen duurden uren langer dan de 1,5 uur die ervoor gepland stond. De eerste helft van de commissievergadering gaf een tam debatje tussen Raadsleden onderling. De tweede helft bracht meer vuur: maar liefst drie wethouders deden er ook aan mee. Het eindigde met de belofte van een verlenging, voorzien van de dreiging van strafschoppen die in de vorm van moties in de achterzakken van onze volksvertegenwoordigers komen te zitten.
Waar gaat dit over? Utrecht is van oudsher een stadsverwarmingsstad en dat was wat vergeten geraakt. In vroeger tijden was stadsverwarming een afspraak onder deskundigen die hooguit met een halfzacht politiek herenakkoordje werd beklonken. Inmiddels zijn de maatschappij en de technische mogelijkheden veranderd en lukt het dat oude verwarmingssysteem niet om goed mee te komen in de moderne tijd. Het ging op 24 maart in het bijzonder over de vraag waarom de Gemeenteraad veel te laat te horen kreeg dat de milieuprestatie van de Utrechtse stadsverwarming helemaal niet zo goed was als algemeen werd gedacht. In enkele hoekjes van het Stadskantoor was dat al zo’n negen maanden bekend. Waarom hadden die ambtenaren dat niet tegen hun bazen gezegd zodat die dat tegen hun bazen hadden kunnen zeggen zodat die op hun beurt de politieke bazen hadden kunnen inlichten? Op de Raadsinformatieavond van 10 maart was dat ambtelijk al toegelicht: het ontbrak de betreffende ambtenaren aan een “politieke antenne”. Ze deden hun werk naar eigen welbevinden en vielen de leiding en de politiek er niet mee lastig. Ook Eneco, de eigenaar van de stadsverwarming en de partij die de ambtenaren had verteld dat de prestatie was ingezakt, gaf op de RIA min of meer toe geen geweldig ontwikkelde politieke antenne te hebben. Ook ging het op 24 maart over de gevolgen van de trage opmerkzaamheid. Die liggen concreet in woningen die gebouwd zijn of worden met een te lage energieprestatie, en algemeen in een hogere CO2-emissie van de hele gemeente dan in het Energieplan aangenomen. De eerste gevolgen wogen het zwaarst; die raken ook concrete mensen en het gaat over concrete verantwoordelijkheid of zelfs aansprakelijkheid en over geld. Vragen die openstaan, zijn: om hoeveel woningen gaat het precies, hoeveel energieprestatie missen ze precies, hoe kan dat precies opgelost worden, voor hoeveel geld precies, wie is daar precies verantwoordelijk of aansprakelijk voor? En: kunnen we ervan uitgaan dat nu dit bekend is geraakt, het ook subiet afgelopen is met de ellende? Ten minste stoppen met de verplichting om ieder nieuw gebouw in het oostelijk deel van Leidsche Rijn op stadsverwarming aan te sluiten. En om het mogelijk te maken dat aangesloten huizen er tegen een schappelijke vergoeding vanaf kunnen. Kunnen de wethouders dat toezeggen? Nee dat konden ze niet. Althans niet zo hard en precies. Want de gemeente heeft daar geen eenzijdige bevoegdheid in, ze zal in overleg moeten met Eneco over de afspraken die 20 jaar geleden door de gemeente met Eneco’s voorganger Remu zijn gemaakt. Die afhankelijkheid en de afhankelijke opstelling van enkele wethouders zinde de Raad niet. Daarom komt er op donderdag 14 april in de Gemeenteraad een vervolg. Het stadsverwarmingsvraagstuk bevat meer onderwerpen dan milieuprestatie, aansluitplicht en afsluitrecht en behelst een groter gebied dan alleen het oostelijk deel van Leidsche Rijn. In het Manifest Stadsverwarming Utrecht (met als centrale boodschap: “De Utrechtse stadsverwarming is niet klaar voor de energietransitie”) hebben we dat opgeschreven. Energie-U is blij met de politieke aandacht voor de stadsverwarming. Dat helpt om het over de verwarming van onze stad te gaan hebben en die de duurzame kant op te krijgen. Mochten woningbezitters in Leidsche Rijn zelf de energieprestatie van hun woning willen verbeteren door er (extra) zonnepanelen op te plaatsen, dan kunnen ze eenvoudig meedoen in onze collectieve inkoopactie Zonnig030. Ook vorig jaar hielpen we daarmee eigenaren van net opgeleverde woningen in het kader van "Wat bouwend Utrecht laat liggen".